مجسمه اقیانوس در پلی نزی

مجسمه‌ اقیانوس یا مجسمه A’a برای سه سال به پلی نزی بر میگردد.

موزه بریتانیا طی قراردادی مجسمه A’a را به مدت سه سال به موزه تاهیتی بازگرداند.

این مجسمه توسط هنرمندانی مانند هنری مور و پیکاسو تحسین شده است.

به تازگی در موزه اصلی تاهیتی به نمایش گذاشته شده است.

استیون هوپر، کارشناس هنر اقیانوس آرام در مرکز Sainsbury دانشگاه شرق آنگلیا، این مجسمه را “یکی از بزرگترین خلاقیت‌های هنری بشر” خوانده است.

مجسمه A’a شناخته شده به عنوان مشهورترین مجسمه اقیانوسیه جهان است که نمایانگر اجداد مردم روروتو، جزیره کوچکی در 600 کیلومتری جنوب تاهیتی است.

موزه تاهیتی و جزایر اوقیانوسیه با نام Te Fare Iamanaha/Musée de Tahiti et des Iles در ماه مارس مجدداً بازگشایی شده است.

معمار فرانسوی پیر-ژان پیکار، سالن نمایشگاهی بزرگی را طراحی کرد که در آن مجسمه A’a به نمایش گذاشته شده است. این موزه در پوناویا، که 10 کیلومتری پایتخت پاپیته در پلی‌نزی قرار دارد، واقع شده است.

مجسمه‌ اقیانوس، یک مجسمه چوبی از خدای A’a از جزیره Rurutu در اقیانوس آرام است که در مجمع الجزایر استرالیا ساخته شده است.

در اوایل قرن نوزدهم، مجسمه A’a توسط اهالی جزیره به انجمن مبلغان لندن اهدا شد تا نشان دهنده گرویدن آنها به مسیحیت باشد.

سپس به انگلستان بازگردانده شد تا ابتدا در موزه LMS و سپس در موزه بریتانیا به نمایش گذاشته شود.

 A’a به عنوان یکی از بهترین قطعات باقیمانده از مجسمه سازی پلینزی شناخته شده است و به گفته جولی آدامز، مسئول مجموعه اقیانوسیه در موزه بریتانیا، در قرن بیست و یکم این مجسمه “یک شاهکار بین‌المللی” است.

مجسمه “اعاء” یک پیکر چوبی انسان نما به ارتفاع 117 سانتی متر و عرض 36 سانتی متر است.

به گفته آلفرد گل، این “به‌طور مسلم بهترین قطعه مجسمه‌سازی موجود در پلینزی” است.

مجسمه A’a یک حجم توخالی دارد و دارای یک پانل پشتی قابل جابجایی است که امکان دسترسی به داخل را فراهم می‌کند.

بازوهای مجسمه‌ اقیانوس به صورت برجسته حکاکی شده‌اند. پاهایش جدا و کمی خم شده است.

این فیگور هیچ پایه‌ای ندارد و مشخص نیست که در زمان ایجاد آن وجود داشته است یا خیر.

ساق پا، باسن راست و بازوی چپ مجسمه آسیب دیده است و آلت تناسلی به طور کامل شکسته شده است.

در حالی که آسیب‌های دیگر می‌تواند نتیجه زوال در طول زمان باشد، به نظر می‌رسد که بریدن آلت تناسلی بدن عمدی بوده است، اگرچه مشخص نیست که آیا توسط مبلغان بریتانیایی یا نوکیشان پولینزیایی بوده است.

“۳۰” شکل کوچکتر در سطح پیکر حک شده‌اند. بسیاری از آنها برای مشخص کردن اعضا بدن انسان، مانند چشم‌ها، بینی، و دهان قرار می‌گیرند، اگرچه برخی از آنها به وضوح با هیچ ویژگی انسانی مطابقت ندارند. پیکرها به دو سبک مجزا حک شده‌اند.

شانزده تن از این پیکرها قائم با بازوها بر روی تنه هستند، در حالی که چهارده تن به صورت عقابی باز شده، با دست‌ها و پاهای دراز کشیده شده‌اند.

احتمالاً این دو سبک متمایز از پیکرها به جهت نمایش فرم‌های مردانه و زنانه در نظر گرفته شده‌اند. این شکل‌ها به‌طور متقارن در سراسر A’a توزیع شده‌اند، به استثنای مواردی که در قسمت پایین شکم قرار دارند.

اولین سوابق A’a مربوط به سال 1821 است، زمانی که مجسمه‌ اقیانوس به مبلغان LMS در Ra’iatea، دومین جزیره بزرگ جامعه در پلی‌نزی فرانسه ارائه شد.

از روروتو(جایی که ساخته شد) به آنجا آورده شده بود. خود مجسمه می‌تواند بسیار قدیمی‌تر باشد:

تاریخ‌گذاری رادیوکربنی که در سال ۲۰۱۵ انجام شد، نشان داد که A’a بین سال‌های ۱۵۹۱ و ۱۶۴۷ ساخته شده است.

طبق سنت روروتوئان، A’a از چوب pua keni keni (Fagraea berteriana) که بومی جزایر در شرق اقیانوس آرام است، ساخته می‌شود.

اگرچه آزمایش‌های انجام‌شده در سال ۲۰۱۵ نشان داد که این شکل در واقع از چوب صندل، احتمالاً Santalum ساخته شده است.

A’a احتمالاً با استفاده از ابزارهای تیغه‌ای سنگی ساخته شده، اگرچه اگر پس از ورود اروپایی‌ها به پلی‌نزی در دهه ۱۷۶۰ ساخته شده باشد، ممکن است در ساخت آن از ابزار آهنی نیز استفاده شده باشد.

هنگامی که مجسمه‌ اقیانوس در سال 1821 نزد مبلغان LMS آورده شد، 24 “خدای (بت) کوچک” در داخل حفره آن یافت شد.

از دیرباز اعتقاد بر این بود که اعاء در اصل برای نگهداری این خدایان کوچک ساخته شده است. با این حال، اندازه و شکل حفره نشان می‌دهد که در ابتدا برای نگه داشتن برخی اشیاء دیگر ایجاد شده است – مجموعه‌ای از خدایان کوچک به همان اندازه می‌توانستند در یک حفره بسیار ساده تر قرار بگیرند. استیون هوپر انسان‌شناس استدلال می‌کند که در واقع A’a در ابتدا به عنوان یک تابوت برای نگهداری استخوان‌های یک مردگان ساخته شده است و بت های کوچک فقط برای سهولت حمل و نقل به Raiatea در A’a قرار گرفتند.

جان ویلیامز، یکی از میسیونرهایی که شاهد ارائه A’a به LMS در Ra’iatea بود، مجسمه‌ اقیانوس را به عنوان نماینده خدای “Aa” معرفی کرد.

هر دو در نامه ای در سال 1822 به مدیران LMS به آنها اطلاع داد که مجسمه در حال تحویل بود، و در کتاب خود در سال 1837 در مورد تجربیات خود در پلی‌نزی. لانسلوت ترلکلد – مبلغ دیگری که قایق او خدایان روروتو را به رایاتئا آورد – به همین ترتیب این شخصیت را “خدای بزرگ Aa” توصیف کرد.

با این حال، در سال 1824، نشریه LMS’s Missionary Sketches به این مجسمه به عنوان “Taaroa Upoo Vahu” اشاره کرد، که تحت این نام مجسمه نیز در کاتالوگ موزه LMS در سال 1826 ثبت شد.

کپی ها

بعد از اینکه مجسمه A’a به موزه بریتانیا امانت داده شد، موزه یک کپی از A’a ساخت تا در یک نمایشگاه در موزه LMS نمایش داده شود.

تعدادی کپی دیگر نیز متعاقباً برای درخواست موزه‌های سراسر جهان ساخته شدند.

همچنین، مجموعه‌داران فردی، از جمله هنرمندان رولاند پنروز، پابلو پیکاسو، و هنری مور، کپی‌هایی از این شکل را گرفتند و گروهی از کپی های A’a امروز در دفتر شهردار در روروتو به نمایش گذاشته می‌شوند.

متأسفانه، موزه بریتانیا برای چندین دهه فاقد گالری اقیانوسیه بود و بنابراین مکان مناسبی برای نمایش این مجسمه نداشت.

برای همین، A’a به نمایشگاه‌های خارج از کشور، مانند نمایشگاه آکادمی سلطنتی هنرهای اقیانوسیه در سال ۲۰۱۸، قرض داده شد.

هنری مور با مجسمه A’a  این عکس در هشتادمین سالگرد تولد هنری مورد توسط موزه بریتانیا به او اهدا شد.

“A’a” برای مدت طولانی منبع الهام بسیاری برای هنرمندان اروپایی بوده است.

پیکاسو در بازدید از ساسکس در سال ۱۹۵۰، این مجسمه را در خانه رولاند پنروز(هنرمند و مجموعه دار سورئالیست انگلیسی)  دید و بلافاصله نسخه‌ای از آن را برای استودیوی خود سفارش داد.

هنری مور از دهه ۱۹۲۰، A’a را تحسین کرده بود و در سال ۱۹۷۸ موزه بریتانیا یک کپی برای تولد ۸۰ سالگی به او اهدا کرد. این کپی در هاگلندز، خانه سابق او در هرتفوردشایر، در دسترس عموم قرار دارد.

اخبار هنر را بصورت تخصصی در سینارت دنبال نمایید.

منبع:

https://www.theartnewspaper.com

https://en.wikipedia.org/wiki/Statue_of_A%27a_from_Rurutu

مارتین بیلی

12 آوریل 2023